Home > Over De Vrijstaat

Over De Vrijstaat

De Vrijstaat is een kunstwerkplaats voor kinderen en jongeren. Via een eigenzinnig programma brengt De Vrijstaat kunstenaars, kinderen en jongeren samen om op interactieve wijze vorm te geven aan de persoonlijke en de openbare ruimte. Met een breed aanbod op het gebied van beeldende kunst, digitale media, theater en muziek kunnen kinderen en jongeren hun talenten op diverse niveaus verkennen en ontwikkelen. Gelegen in het hart van het nieuwe Leidsche Rijn Centrum is De Vrijstaat een landingsplaats voor creatieve ontmoetingen tussen bewoners en makers. 

De Vrijstaat kent diverse programmalijnen waarlangs onze activiteiten zich ontwikkelen: de doe-expo’s in Het Gebouw, de muzikale familievoorstellingen, de Theater- en KunstAcademies, de Keten als kunst-, kook- en theatercursussen voor kinderen van 6 tot 10 jaar, onze jongerenprogramma’s VrijSpraak (12+) en VrijSpel (16+) en samenwerkingsprojecten zoals de Expressen in de schoolvakanties. Daarnaast kun je ons met workshops tegenkomen op scholen, bij BSO’s en op festivals en evenementen .

Wijkcultuurhuis

De Vrijstaat is één van de wijkcultuurhuizen in Utrecht en biedt een breed programma dat zich richt op losse bezoekers, binnen- en buitenschoolse kunsteducatie en talentontwikkeling, educatieve trajecten met PO en VO-scholen en laagdrempelige culturele evenementen voor bewoners uit de directe omgeving.

Artistiek leider en oprichter van De Vrijstaat Daphne de Bruin is de stuwende kracht van organisatie. De Vrijstaat onderscheidt zich van de andere wijkcultuurhuizen door een ‘maker’ aan het roer te hebben. Onze programma’s en de projecten zijn altijd concepten van een kunstenaar en in die zin zit kunst in het DNA van De Vrijstaat verankerd. Hierdoor hebben de projecten een constante artistieke kwaliteit en zijn ze vaak eigenzinnig en vernieuwend. Daphne de Bruin is naast haar werk op De Vrijstaat nog steeds actief als schrijver, regisseur en actrice in het werkveld en wordt daardoor nog steeds gevoed vanuit de praktijk.

Geschiedenis

De Vrijstaat veroverde in 2009 de monumentale boerderij en heeft zich sindsdien naar buiten toe helder geprofileerd: een plek waar kunst op een avontuurlijke manier wordt gepresenteerd en gemaakt voor én  door kinderen en jongeren. De bijzondere locatie van een oude boerderij in het razendsnel ontwikkelende Leidsche Rijn geeft De Vrijstaat een uniek karakter. In 2022 werd de boerderij volledig gerenoveerd, waardoor deze locatie nu een karakteristieke én moderne plek is voor onze activiteiten.

In 2010 kregen we een tweede locatie, Het Gebouw, erbij. Hier kun je ieder jaar een nieuwe doe-expositie bezoeken waarin we kinderen uitdagen om op een nieuwe manier naar de wereld te kijken. De kunstenaars die we uitnodigen om een expositie in te richten nemen de bezoekers mee in hun werkproces: daarmee maken bezoekers op een actieve manier kennis met het thema van de expositie en de werkwijze en techniek van de kunstenaar. 

De Vrijstaat is voortgekomen uit de stichting Via Vinex; culturele projectontwikkelaars, die sinds 2004 actief is in Leidsche Rijn met het bouwen aan een innovatief cultureel landschap in het nieuwste stadsdeel van Utrecht.

Lees op deze pagina meer over:

De organisatie
Missie & visie
Jaarverslag 2021
Speerpunten 2021-2024
Beleidsplan 2021-2024

Twee locaties

De Vrijstaat beschikt over twee locaties: de boerderij, een monumentaal pand waar de meeste Vrijstaat-activiteiten plaatsvinden, en Het Gebouw, een moderne expositieruimte waar je onze jaarlijkse doe-expo kunt bezoeken.

Contact en route
DE ORGANISATIE

De Vrijstaat is een stichting met een raad van toezicht en een bestuur, bestaande uit de artistiek en zakelijk leider (directie). Het kleine team van 6 vaste medewerkers wordt aangevuld met ongeveer 20 freelance medewerkers. Als educatiemedewerker, workshopbegeleider, of begeleider van verjaardagsfeestjes helpen zij mee ons programma te realiseren.

Raad van Toezicht

De leden van de Raad van Toezicht zijn Klaas Gravesteijn (voorzitter – focus: politiek bestuurlijk), Patricia Wijntuin (secretaris – focus: artistiek inhoudelijk), Paulien Dankers (lid – focus: financieel strategisch) en Ryan Emmen (jongerencommunicatie, personeelsbeleid). De Raad van toezicht vergadert vier maal per jaar. De bevoegdheden, taken en taakverdeling zijn vastgelegd in het Reglement Raad van toezicht. Alle leden van de Raad van toezicht zijn onbezoldigd. Zowel de Raad van toezicht als het bestuur laten zich bij hun werkzaamheden leiden door de Code Cultural Governance.

Kunstenaars

Jaarlijks nodigt De Vrijstaat kunstenaars uit om de interactieve exposities vorm te geven, lessen te verzorgen op de Kunst- of TheaterAcademie of mee te werken aan de familievoorstelling. Naast kunstenaars die zelf al een professionele kunstpraktijk hebben is er ook ruimte voor studenten van kunstvakopleidingen.

Stagiairs

Ook biedt De Vrijstaat jaarlijks meerdere stageplekken aan op het gebied van educatie, communicatie en productie. Gemiddeld lopen er vijf MBO en HBO-studenten per jaar stage bij De Vrijstaat. Er is plek voor maatschappelijke stages voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs en menig oud-deelnemer aan onze activiteiten doet op De Vrijstaat werkervaring op als vrijwilliger bij evenementen.

Workshopbegeleiders

Een team van twintig enthousiaste en ervaren freelancers begeleidt alle activiteiten van De Vrijstaat. Veel van deze workshopleiders hebben een kunstopleiding of Cultureel Maatschappelijke Vorming als achtergrond. Zij zijn vertrouwd met de materialen en technieken van de kunstenaars en hebben ervaring met het begeleiden van groepen kinderen. Wist je dat een deel van hen ooit als stagiaire is begonnen op De Vrijstaat?

Het Vrijstaat-team

Het bestuur van stichting De Vrijstaat wordt gevormd door de directie bestaande uit Daphne de Bruin (artistiek leider) en Lieke Hoitink (zakelijk leider). Het bestuur vormt samen met vier medewerkers het vaste team van De Vrijstaat: Charlotte van Eijsden (educatie), Kim van der Zijde (cultuurcoach), Lune Hageman (productie & beheer) en Vicky Los (marketing & communicatie).

Maak hier kennis met ons team!

MISSIE & VISIE

De Vrijstaat zoekt naar vormen van kunst en cultuur die zich direct verhouden tot de samenleving. Naar kunst die buiten zijn oevers treedt en daarmee onderdeel wordt van het dagelijkse leven. Wij smeden samenwerkingsverbanden met diverse kunstenaars en (culturele) organisaties. Om uit te dagen en te reflecteren, om chaos te creëren en orde te scheppen in het leven van de Leidsche Rijnbewoner, de Utrechter, de kunstliefhebber. Kunst en cultuur zijn wezenlijk in het bouwen aan dit nieuwe stadsdeel, in het zoeken naar wortels, het creëren van een gedeelde identiteit.

De Vrijstaat kiest voor een werkwijze waarbij intergenerationeel denken de basis vormt. In onze projecten proberen wij steeds meer de diverse generaties met elkaar samen te laten werken. Kinderen, jongeren, studenten, jonge professionals en ervaren makers en ouderen vormen schakels die elkaar met hun eigen dynamiek en kijk op het leven kunnen inspireren.

Volgens het aloude principe van de meester-gezel-leerling biedt De Vrijstaat op verschillende niveaus en in verschillende vormen een werkplaats waar je direct het ambacht kunt leren van de meester. Door dicht op de huid van de kunstenaar te zitten en direct zelf aan de slag te gaan met de geboden materialen en technieken, biedt De Vrijstaat een praktijkgerichte leeromgeving.  De Vrijstaat zoekt nadrukkelijk samenwerking met diverse kunstvakopleidingen en is daarmee een (leer)werkplaats voor jonge kunstenaars en makers.

Kunst is een handvat om invulling te geven aan een samenleving waar respect, nieuwsgierigheid en inlevingsvermogen de basis vormen. Kunst leert kinderen en jongeren om buiten gebaande paden te treden en vergroot hun referentiekader. Door kennis te maken met nieuwe invalshoeken en door het ontwikkelen van hun creatieve vermogen leren zij vorm te geven aan hun wereld en die van anderen. De Vrijstaat wil daar graag een rol in spelen!

Lees meer over:

Onze visie op cultuureducatie
Jaarverslag 2021
Beleidsplan 2021-2024

Verhalen

Een narratieve insteek is kenmerkend voor de projecten die wij realiseren. De bezoekers/deelnemers worden onderdeel van een groter verhaal, zij participeren in een beleving. Deze interactieve werkwijze is typerend voor De Vrijstaat. Iedere tentoonstelling is een verhaal, iedere werkplaats is een belevenis. De ambitie om met ieder project de wereld en jezelf weer opnieuw uit te vinden en te definiëren vertaalt zich in spannende kunstprojecten die de wereld steeds opnieuw weer vanuit een ander perspectief belichten. Of het nu gaat om robots, thema’s als de dood of het nomadisch verlangen van de mens, food design of animatie, in onze projecten prikkelen we kinderen en jongeren om via de kunst het leven in kaart te brengen. Onze doelgroep is jong maar ons programma is niet kinderachtig.

SPEERPUNTEN 2021 - 2024

Jongeren

Met de extreme groei die onze directe omgeving het laatste jaar heeft doorgemaakt, is ook de groei van De Vrijstaat onontkoombaar. Duizenden nieuwe buren hebben zich gevestigd binnen een steenworp afstand van onze locatie: nieuwe potentiele gebruikers van ons programma. Ons stadsdeel kent het hoogste percentage jongeren van Utrecht; met ons programma haken we daarbij aan.

De roep om een jongerencultuurhuis in Leidsche Rijn wordt regelmatig gehoord. Wij zien als wijkcultuurhuis met de focus op kinderen en jongeren de mogelijkheid om nog meer voor deze doelgroep te betekenen, zowel in programma als in het faciliteren en ondersteunen van jongereninitiatieven op het gebied van kunst en cultuur. Verruiming van (jongeren)activiteiten betekent echter ook verruiming van het budget. Met relatief weinig extra geld kunnen wij ons programma uitbreiden om met name onze jongerentrajecten te laten groeien en verdiepen.

Vernieuwde locatie

Met een gerenoveerde boerderij zal De Vrijstaat veel meer mogelijkheden hebben om activiteiten te ontwikkelen en projecten van anderen te faciliteren, te ondersteunen en in ons programma op te nemen. De investering die door de Gemeente wordt gedaan in het pand biedt kansen om De Vrijstaat nog meer te verankeren in het Leidsche Rijn Centrum.

De verbouwde locatie biedt ruimte om het pand op nieuwe manieren te exploiteren. Personele uitbreiding om handen en voeten te geven aan deze nieuwe taken binnen onze organisatie zijn noodzakelijk om de nieuwe Vrijstaat optimaal te laten functioneren.

Code diversiteit & inclusie

De Vrijstaat wil als Kunst- en Cultuurhuis een plek in de wijk zijn waar iedereen zich thuis kan voelen. Wij zijn ons ervan bewust dat wij nog niet zijn waar wij willen zijn. In de komende jaren zullen wij ons actief inzetten voor een inclusief programma, waarin wij zowel binnen het palet van kunstenaars, binnen ons eigen team, als in onderwerpen en thema’s, zorgen voor een aanbod waarin diversiteit wordt geborgd en waarin een divers publiek zich kan herkennen.

De herinrichting van de boerderij zullen wij tevens aangrijpen om de toegankelijkheid te optimaliseren. Samenwerking met Pact en U-onbeperkt helpt ons deze doelen te realiseren.

Duurzaamheid

Wij streven ernaar een duurzame organisatie te zijn die actief zoekt naar oplossingen die het beste zijn voor ons en onze planeet. De renovatie van onze boerderij biedt een prachtkans om in deze duurzaamheid te investeren. De Vrijstaat werkt regelmatig samen met SuperUse Studios, die circulair bouwen op basis van hergebruik van materialen. Het Zero-waste programma wordt gevolgd om onze organisatie op ecologisch verantwoorde wijze te laten functioneren.

Ook in onze thema’s is duurzaamheid een terugkerend element. Wij vinden het van belang dat kinderen en jongeren zich bewust worden dat zij zelf onderdeel zijn van het probleem èn tegelijkertijd sleutel tot een oplossing.

LEES ONS HELE BELEIDSPLAN 2021-2024
Divers en inclusief

De Vrijstaat is actief bezig met creëren van een zo divers mogelijke organisatie met een divers publiek. Om binnen de jonge doelgroep een zo breed mogelijk publiek te bereiken, werkt De Vrijstaat  samen met scholen voor primair en voortgezet onderwijs met een verschillende signatuur.

De Vrijstaat is aangesloten bij PACT, het netwerk van Utrechtse cultuurmakers die met elkaar streven naar een inclusief en divers cultuuraanbod in de stad.

MEER OVER PACT

ANBI

Stichting De Vrijstaat heeft een culturele ANBI status. Dat maakt het voor particulieren en bedrijven fiscaal aantrekkelijk om een donatie te doen.

Klik hier voor meer info over onze ANBI-status.

Privacy

Stichting De Vrijstaat neemt je privacy zeer serieus en behandelt je gegevens daarom met grote zorgvuldigheid. Wij houden ons aan de eisen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Als je contact met ons wilt opnemen over ons privacybeleid, dan kan dat via info@devrijstaat.nl of door te bellen naar 030 3030012 (di t/m vr, 9:30 – 17:00 uur).

LEES HIER ONS PRIVACY STATEMENT
SAMEN MET

De Vrijstaat wordt mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Utrecht en projectbijdragen van diverse fondsen. Voor het realiseren van onze activiteiten werken wij samen met culturele en maatschappelijke partners. De Vrijstaat is onderdeel van verschillende netwerken, zoals de Utrechtse wijkcultuurhuizen en de Leidsche Rijn Connectie.